کتاب مجموعه آثار شادروان مهندس علی زاهدی چاپ اردیبهشت ماه 1342 (گردآوری شده توسط فرزند ایشان فریدون زاهدی) درباره برنامه ریزی توسعه شامل:
- لزوم پروگرام صنعتی (سال 1310)
- صنایع ایران بعد از جنگ (سال 1323)
- چند موضوع مهم راجع به برنامه هفت ساله (سال 1328)
گفته می شود این آثار اولین برنامه مدون و مکتوب توسعه ایران در دوره معاصر و پیش از تاسیس سازمان برنامه و بودجه است.
کتاب ماموریتی برای صلح (Mission for Peace: Point 4 in Iran) نوشته ویلیام وارن (William E. Warne) است. ویلیام وارن در سال 1951 به عنوان رئیس برنامه توسعه آمریکا در ایران (اصل 4 ترومن) منصوب و به ایران آمد.
این برنامه تا سال 1955 ادامه داشت و هدف آن ارائه مشاوره و کمک جهت توسعه اقتصادی ایران بود. در این کتاب وارن به شرح تاثیرات و تعاملات خود با افراد مختلف از جمله شاه، محمد مصدق، فضل الله زاهدی، اردشیر زاهدی، جمشید آموزگار و دیگران پرداخته است. این کتاب در سال 1956 در 320 صفحه به زبان انگلیسی منتشر گردیده و پس از آن در سال 1999 توسط فرزندان ویلیام وارن تجدید چاپ شده است.
دانلود کتاب:
مصاحبه ای در قالب پروژه تاریخ شفاهی، توسط موزه و کتابخانه پرزیدنت ترومن با وی در سال 1988 انجام شده است که در این لینک در دسترس قرار دارد.
اصل 4 اشاره به نکته چهارم مطرح شده در سخنرانی 20 ژانویه 1949 هری ترومن (Harry S. Truman)، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا درباره کمک فنی به کشورهای در حال توسعه و جلوگیری از نفوذ شوروی دارد. گفته می شود سازمان برنامه و بودجه (سازمان مدیریت و برنامه ریزی) برای اجرای طرح های این برنامه در سال 1327 تاسیس شده است.
این کتاب با عنوان «ماموریتی برای صلح (اصل 4 در ایران)» توسط محمدامین نادریان و مینا ناصریان ترجمه شده و توسط انتشارات هزاره سوم اندیشه به چاپ رسیده است.
خاطرات ابوالحسن ابتهاج به كوشش علیرضا عروضی در دو جلد تنظیم شده در لندن توسط انتشارات پاكا پرینت (paka Print) در سال 1991میلادی (1370 خورشیدی) چاپ و عرضه گردیده و در سال 1371 در ایران توسط «انتشارات علمی» منتشر شده است.
خاطرات ابوالحسن ابتهاج به عنوان فردی كه در دوران حكومت سه پادشاه به امور مالی- بانكداری و برنامه ریزی اشتغال داشته و به تبع آن گفتنی های بسیاری درباره دوران آخرین پادشاه سلسله قاجار و سپس پهلوی ها دارد، از جمله آثار پر كشش تاریخی برای همه اقشار، خاصه مدیران اقتصادی، به حساب می آید.
دانلود کتاب:
دانلود نسخه انگلیسی کتاب برنامه ریزی و قدرت در ایران: ابوالحسن ابتهاج و توسعه اقتصادی تحت سلطه محمدرضا شاه
Book: Planning and Power in Iran: Ebtehaj and Economic Development under the Shah
By: Frances Bostock, Geoffrey Jones
این کتاب تحت عنوان «برنامه ریزی و قدرت در ایران: ابوالحسن ابتهاج و توسعه اقتصادی تحت سلطه محمدرضا شاه» توسط آقایان مهدی پازوکی و علی حبیبی ترجمه و توسط انتشارات کویر به چاپ رسیده است.
این کتاب در پنج بخش با عناوین «طغیان در برابر نظام کهنه 1900- 1936»، «ملی گرایی و بین المللی گرایی 1953- 1937»، «برنامه ریزی برای آینده ایران»، «برخورد ارزش ها» و «برنامه ریزی و قدرت» تنظیم شده، و بخشی از زوایای تاریخ اقتصادی ایران را بازگو می کند.
دانلود کتاب به زبان انگلیسی:
Planning and Power in Iran.pdf
Ebtehaj and Economic Development under the Shah.pdf
دانلود نسخه انگلیسی کتاب برنامه ریزی در ایران بر اساس تجربه گروه هاروارد (گروه دوم مشاوران هاروارد)
Book: National planning in iran a report based on the experiences of the Harvard advisory group in Iran
By: Thos. h. Mcleod
این کتاب تحت عنوان «برنامه ریزی در ایران بر اساس تجربه گروه هاروارد» توسط آقای علی اعظم محمدبیگی ترجمه و توسط نشر نی به چاپ رسیده است. متن انگلیسی این گزارش بر روی سایت دفتر امور اقتصاد کلان سازمان مدیریت و برنامه ریزی به صورت رایگان منتشر شده است.
در دهه ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۵، ایران برای تدوین برنامه سوم و چهارم توسعه، از دو گروه مشاور خارجی استفاده کرد که به گروه مشاوران هاروارد مشهور شدند. سرپرستان هر دو گروه پس از بازگشت به آمریکا جمع بندی خود از این مشاوره و برداشت های گروه از شرایط ایران را تدوین و منتشر کرده‌اند.
سرپرست گروه دوم تاس مک لئود بود که گزارش وی از فعالیت در ایران تحت عنوان "National planning in iran" منتشر شده است.
دانلود کتاب به زبان انگلیسی:
National planning in iran.pdf
a report based on the experiences of the Harvard advisory group in Iran.pdf
دانلود نسخه انگلیسی کتاب برنامه ریزی و توسعه در ایران (گروه اول مشاوران هاروارد)
Book: Planning and development in Iran
By: George B. Baldwin
این کتاب تحت عنوان «برنامه ریزی و توسعه در ایران» توسط آقای میکاییل عظیمی ترجمه و توسط نشرعلم به چاپ رسیده است.
در دهه ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۵، ایران برای تدوین برنامه سوم و چهارم توسعه، از دو گروه مشاور خارجی استفاده کرد که به گروه مشاوران هاروارد مشهور شدند. سرپرستان هر دو گروه پس از بازگشت به آمریکا جمع بندی خود از این مشاوره و برداشت های گروه از شرایط ایران را تدوین و منتشر کرده‌اند.
جرج بالدوین (سرپرست گروه اول و نویسنده کتاب حاضر) در ۸-۱۳۳۷ به ایران آمده و تا ۴۱-۱۳۴۰ در ایران بوده تا به همراه همکاران خود در تدوین برنامه توسعه به کار‌شناسان و مدیران سازمان برنامه وقت مشاوره دهد. بالدوین جمع بندی این تجربه را در ۱۹۶۷ (۱۳۴۶) در امریکا منتشر کرده است.
دانلود کتاب به زبان انگلیسی:
Planning and development in Iran.pdf